Theo DS Lê Kim Phụng cây mật gấu có tên khoa học là Vernonia amygdalina, thuộc họ cúc (Asteraceae). Nó là một loại cây bụi nhỏ mọc nhiều ở châu Phi nhiệt đới và được gọi tên là “bitter leaves” do vị đắng của nó. Hiện nay nó được trồng nhiều nơi và rao bán nhiều trên mạng.
Lá có thể ăn được và được dùng trong món xúp và các món ăn ngon khi được chế biến đúng cách. Hoạt chất đắng trong cây rất tốt vì là hỗn hợp của các hoạt chất sinh học gồm vitamin (A, C, E, B1, B2), glycoside, saponin, alkaloid và tannin.
Theo một số công trình nghiên cứu trên thế giới và các kết quả đã được ghi nhận, cây mật gấu hay cây lá đắng có các công dụng như sau:
– Kiểm soát đường huyết nhờ các hợp chất đắng trong lá nên tốt cho người đái tháo đường.
– Tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Chữa rối loạn tiêu hóa, đau bụng và tả lỵ.
– Hạ sốt và điều trị cảm lạnh tích cực nhờ các hợp chất xanthones, acid phenolic trong lá.
– Điều trị các bệnh qua đường tình dục như bệnh lậu nhờ tác dụng của các chất chống oxy hóa trong lá. Chống giun sán.
– Chống ung thư.
– Duy trì sức sống tình dục. Giúp nhuận trường và chữa táo bón.
– Chống sốt rét vì chất đắng trong lá có thể thay thế cho quinin.
– Chữa đau họng, ho, trừ đờm, chỉ cần nhai một lá trước khi đi ngủ vào ban đêm và sáng sớm sẽ thấy giảm các triệu chứng ho.
– Tăng cường khả năng sinh sản, uống nước lá đắng giúp kích thích khả năng sinh sản ở phụ nữ khó sinh. Các lá có chứa nhiều carotene, giúp cân bằng quá trình tổng hợp các hormon sinh dục nữ và duy trì nồng độ estrogen do đó giúp phụ nữ khỏe mạnh và kéo dài tuổi xuân.
– Chống buồn nôn và tăng cường cảm giác ngon miệng.
– Hỗ trợ điều trị viêm gan siêu vi B và C.
– Tăng tiết sữa cho con bú. Hạ cholesterol xấu.
– Tẩy độc cho cơ thể, bảo vệ gan thận.
– Giảm đau và làm êm dịu thần kinh dễ ngủ. Chống mẩn ngứa ngoài da.
Tuy nhiên, người có một hoặc nhiều hơn những bệnh kể trên vẫn cần đi khám và tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ, việc sử dụng cây mật gấu chỉ như một liệu pháp dự phòng hoặc hỗ trợ điều trị (với sự đồng ý của bác sĩ điều trị). Phụ nữ có thai không nên dùng.
Theo DS Lê Kim Phụng
